Zapalenie błony śluzowej gardła, a nierzadko też migdałków podniebiennych, zwane również anginą, wywołane może zostać zakażeniem wirusowym lub bakteryjnym. Objawy choroby w każdym przypadku są nieco inne, dlatego warto je znać, aby postawić prawidłową diagnozę i od początku wdrożyć właściwe postępowanie. Jak rozpoznać bakteryjne zapalenie gardła i migdałków podniebiennych? Jak wygląda objawowe leczenie anginy bakteryjnej? Odpowiadamy!
Zobacz także: https://www.enh.pl/jak-szybko-zasnac/
Angina bakteryjna – co ją wywołuje i jak często występuje?
Angina to ostre zapalenie migdałków podniebiennych oraz błony śluzowej gardła. Choroba może mieć etiologię zarówno bakteryjną, jak i wirusową. Zakażenia bakteryjne występują dużo rzadziej niż wirusowe i dotyczą 5-10% przypadków zachorowań na zapalenie gardła u dorosłych i 15-30% u dzieci1.
Infekcje powodowane są przez różne typy bakterii. Najczęściej występuje angina paciorkowcowa wywoływana przez Streptococcus pyogenes, czyli paciorkowiec beta-hemolizujący grupy A (do 30% chorych). Niekiedy za rozwój zakażenia odpowiadają Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae i inne szczepy. Przyczyną stanu zapalnego mogą być także bakterie atypowe, np. chlamydie, dwoinka rzeżączki czy mykoplazmy2.
Czy angina paciorkowcowa jest zaraźliwa?
Bakteryjne zapalenie gardła jest chorobą zaraźliwą, a źródłem zakażenia jest chory człowiek (rzadko bezobjawowy nosiciel). Do zakażenia może dojść na dwa sposoby – drogą kropelkową lub przez kontakt bezpośredni. Oznacza to, że wystarczy mieć kontakt z wydzieliną pochodzącą z górnych dróg oddechowych chorego, aby się zarazić. Ryzyko przeniesienia patogenów na dłoniach do błon śluzowych jest spore1.
Angina bakteryjna czy wirusowa? Objawy anginy ropnej
Ostre zapalenie gardła i migdałków wywołane przez bakterie na ogół ma nagły początek. Jako pierwszy pojawia się silny ból gardła i obrzęk utrudniający połykanie. Charakterystyczna jest wysoka gorączka powyżej 38°C. Pozostałe objawy to m.in. ból głowy, czasem ból brzucha, nudności i wymioty. Występuje też powiększenie węzłów chłonnych oraz zapalenie gardła i migdałków podniebiennych3.
Po wymienionych objawach można rozpoznać, że mamy do czynienia z anginą bakteryjną. Jeśli występuje katar, kaszel, chrypka czy zapalenie spojówek, to ich przyczyną jest najprawdopodobniej angina wirusowa, ponieważ objawy te nie pojawiają się w przebiegu zakażeń bakteryjnych3.
Diagnostyka anginy o podłożu bakteryjnym
Jeśli pojawia się wysoka gorączka, która jest trudna do zbicia, dodatkowo przez silny ból gardła pacjent nie jest w stanie mówić ani połykać, wskazana jest konsultacja z lekarzem. Podstawą rozpoznania anginy bakteryjnej jest wywiad i badanie przedmiotowe. W razie podejrzenia anginy paciorkowcowej lekarz może zlecić dodatkowe badania, np. szybkie testy na obecność antygenu PBHA lub wymaz z gardła i posiew3.
Jak wygląda leczenie anginy bakteryjnej?
Rozpoznanie anginy bakteryjnej jest wskazaniem do włączenia antybiotykoterapii. Lekiem pierwszego wyboru jest penicylina fenoksymetylowa. W przypadku przeciwwskazań do podania penicyliny stosuje się inne antybiotyki. Leczenie powinno trwać 10 dni. Nie należy odstawiać antybiotyku mimo ustąpienia objawów1.
Wsparciem dla antybiotykoterapii jest leczenie objawowe, które obejmuje1:
- odpoczynek i leżenie w łóżku,
- picie dużych ilości płynów,
- stosowanie preparatów do ssania o miejscowym działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym,
- w razie gorączki stosowanie leków przeciwgorączkowych.
Angina – powikłania. Powikłania anginy wywołanej przez bakterie
Choć dzieje się to rzadko, to angina bakteryjna może prowadzić do powikłań. Możliwe powikłania to1:
- wczesne powikłania ropne – ropne zapalenie zatok przynosowych, ropień okołogardłowy, ropne zapalenie węzłów chłonnych szyjnych, ropne zapalenie ucha środkowego lub wyrostka sutkowatego,
- późne powikłania immunologiczne – gorączka reumatyczna, ostre kłębuszkowe zapalenie nerek,
- inne powikłania (bardzo rzadko) – zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie płuc.
Bibliografia:
- Skotnicka B., Angina – objawy, przyczyny, leczenie, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022.
- Zagor M., Czarnecka P., Janoska-Jaździk M., Ostre i przewlekłe zapalenie gardła, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2018.
- Sawiec P., Mrukowicz J., Szenborn L., Ostre zapalenie gardła i migdałków (angina), Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2021.
Materiał partnera
