Martwica kości szczęki to patologia układu stomatognatycznego, będąca najczęściej efektem przyjmowania niektórych leków, np. kortykosteroidów, a także przebytej chemio- lub radioterapii. Leczenie martwicy kości szczęki polega na chirurgicznym zaopatrzeniu rany, stosowaniu płukanek z chlorheksydyną, antybiotyków oraz leków przeciwbólowych.
Z tekstu dowiesz się:
- jakie są przyczyny martwicy kości szczęki,
- w jaki sposób się ona objawia,
- jak leczy się martwicę kości szczęki,
- czy martwica kości szczęki ma znaczenie przy leczeniu implantologicznym.
Martwica kości – zwana również osteonekrozą – to patologia polegająca na obumarciu komórek kostnych na skutek ich ostrego niedokrwienia. Martwica może dotyczyć właściwie każdej kości w organizmie człowieka, również w układzie stomatognatycznym. Jednym z przykładów takich schorzeń jest martwica kości szczęki.
Martwica kości szczęki – przyczyny
Martwica kości szczękijest najczęściej powikłaniem po przeprowadzonym leczeniu nowotworowym – w większości przypadków diagnozowana jest martwica kości szczęki po radioterapii lub chemioterapii. Udowodniono również związek martwicy kości szczęki z przyjmowaniem bisfosfonianów – substancji stosowanych m.in. w leczeniu osteoporozy, choroby Pageta kości oraz krótkotrwałym leczeniu ostrej hiperkalcemii.
Oprócz tego ryzyko rozwoju martwicy kości szczęki zwiększają:
- próchnica,
- choroby przyzębia,
- niedostateczna higiena jamy ustnej,
- noszenie źle dopasowanych protez zębowych,
- urazy mechaniczne jamy ustnej,
- częściowe bezzębie,
- stosowanie kortykosteroidów,
- picie alkoholu i palenie papierosów,
- choroby współistniejące, takie jak cukrzyca, otyłość, niewydolność nerek, reumatoidalne zapalenie stawów.
Martwica kości szczęki – objawy
Głównym objawem martwicy kości szczęki jest ubytek błony śluzowej jamy ustnej z odsłonięciem kości szczęki. Towarzyszą mu:
- ból,
- obrzęk,
- wyciek treści ropnej,
- szczękościsk,
- nadmierna suchość jamy ustnej,
- infekcje grzybicze,
- w zaawansowanych stadiach – patologiczne złamania szczęki.
Martwica kości szczęki – leczenie
Jak dotąd nie powstał jeden protokół dotyczący leczenia martwicy kości szczęki. Jedną z dziedzin stomatologii, w ramach których pomaga się pacjentom z tym schorzeniem, jest chirurgia dentystyczna – chirurg oczyszcza miejsce martwicy, usuwa ogniska ropne, a także zaopatruje ranę. Są badacze, którzy twierdzą, że zabiegi chirurgiczne zwiększają ryzyko patologicznych złamań szczęki, więc zalecają leczenie farmakologiczne – stosowanie płukanek do jamy ustnej zawierających chlorheksydynę oraz długotrwałą antybiotykoterapię.
Martwica kości szczęki a leczenie implantologiczne
Martwica kości szczęki ma duży wpływ na możliwość przeprowadzenia u pacjenta leczenia implantologicznego. Z jednej strony, nawet wyleczona w negatywny sposób odbija się na ilości i jakości tkanki kostnej, a to w wielu przypadkach stanowi przeciwwskazanie do późniejszego leczenia przy zastosowaniu implantów zębowych.
Z drugiej strony, jak już wcześniej wspomniano, martwica kości szczęki może się rozwinąć jako skutek przyjmowania niektórych leków, m.in. kortykosteroidów oraz bisfosfonianów. Dlatego podczas konsultacji lekarz zajmujący się implantologią pyta pacjenta o ewentualną terapię tego typu, tak aby wykluczyć, że martwica rozwinie się już po wszczepieniu implantu i spowoduje niepowodzenie całej terapii.
Co ważne, okres połowicznego rozpadu bisfosfonianów wynosi nawet 10 lat, więc długotrwałe przyjmowanie preparatów tego typu może prowadzić do ich znacznego nagromadzenia w kościach. Dlatego należy precyzyjnie informować lekarza dentystę o swoim stanie zdrowia, chorobach przewlekłych oraz stosowanych lekach. Jest to bardzo istotne, szczególnie przed zaplanowanymi zabiegami implantologicznymi.
